همشهري 6و7 - مهتاب خسروشاهي: همين الآن غذايي را كه همسر مهربان با هزار عشق و علاقه آماده كرده، داخل چه ظرفي ريخته‌ايد؟ كمي آن‌طرف‌تر هم فرزندتان خوراكي هايي را كه مادر ش آماده كرده ،داخل كيف مي‌گذارد و او هم قصد سوار شدن به سرويس مدرسه را دارد.
ه ظرف غذاي‌تان خوب نگاه كنيد. به كيسه نايلون يا ظرف غذايي هم كه فرزندتان مي‌برد دقت كنيد. به نظرتان ظرف‌ها مناسب با غذا يا خوراكي كه مي‌برند،هستند؟ فكر نمي‌كنيد خورشتي كه داخل مثلا ظرف پلاستيكي ريخته‌ايد، به دليل انتقال حرارت اضافي به دليل نامناسب بودن ظرف در آستانه فساد قرار دارد؟
درباره ظرف غذاي فرزندتان چه نظري داريد؟دوربين را بچرخانيدسمت منزل! قرار است همسرتان بعد از اينكه شما و فرزندتان را راهي كرد، به فريزر و يخچال رسيدگي كرده و آذوقه فريزري پاييز را فراهم كند. غذاها را بايد در چه ظرفي فريز كرد؟
درست قالب‌گيري کنيد!
اگر بخواهيد غذايي را داخل يخچال نگهداري كنيد و مثلا فردا آن را ميل كنيد، چه ظرفي را انتخاب مي‌كنيد؟ از همان شيوه سنتي قابلمه در يخچال استفاده مي‌کنيد يا روش‌هاي بهتري بلد هستيد؟ براي نگهداري کاهو و سبزي خوردن چطور؟ اگر بخواهيد خوراکي‌هايي را همراه‌تان سر كار ببريد چه کار مي‌کنيد؟ جواب همه اين سوال‌ها اينجاست.
قرار است درباره انتخاب ظرف مناسب براي نگهداري غذاها صحبت کنيم. علاوه براين چند قلق کوچک اما مهم براي انتخاب ظرف مناسب خواهيم گفت. بنابراين پيش از اينکه شنبه صبح دوباره ظرف غذاي‌تان را پر كنيد يا همسرتان براي فريز كردن اقدام كند،اين مطلب را دقيق بخوانيد.
ملامين هرگز!
خيلي زمان را به عقب برنگردانيد. حدود 20 سال پيش يا شايد همين حالا، بسياري از مردم در بشقاب ملامين غذا مي‌خوردند و اين نوع ظرف‌ها پاي ثابت سفره بود.
خانم خانه هم براي اينکه خوش سليقه‌تر باشد، سعي مي‌کرد انواع رنگي و خاص آن را انتخاب کند، غافل از اينکه غذا خوردن داخل بشقاب ملامين و آن هم از نوع گلدار، بسيار خطرناك است. در اينکه نگهداري و استفاده از ملامين يا ظرف‌هاي پلاستيکي به هزار و يک دليل آسان‌تر از شيشه‌اي و چيني است، حرفي نيست.
يکي از همين ويژگي‌ها هم مقاومت ملامين و ظرف‌هاي پلاستيکي در برابر شکستن است. عادتي که بيشتر در نوخانه‌ها ديده مي‌شود. اما اگر ظرف‌هاي پلاستيکي را درست انتخاب نکنيد، تاوان سنگيني خواهيد داد؛ به اين دليل که ترکيب‌هاي موجود در اين ظرف‌ها، اگر به درستي از آنها استفاده نشود، به راحتي به داخل خوراکي‌ها مهاجرت کرده و باعث بيماري‌هاي ساده مانند اسهال تا ابتلا به انواع سرطان‌ها مي‌شود.
درست قالب‌گيري کنيد!
استفاده از اين ظرف‌ها به‌ويژه براي نوزادان و کودکان بسيار خطرناک هستند. بنابراين بايد استفاده از ظرف‌هاي ملاميني کاملا از سفره‌ها حذف شده و براي نگهداري هر نوع ماده غذايي نيز ظرف مناسب در نظر گرفته شود.
به اين خطرها دقت کنيد
هر کدام از ظرف‌هاي پلاستيکي، با استفاده از مواد پليمري خاصي تهيه شده‌اند. بنابراين اثرها و خطرهاي آنها نيز متفاوت است.
جنس PBDES : استفاده نابه جا از ظرف‌هايي که از اين ماده اوليه تهيه شده است، باعث آسيب بدن و اختلال در عملکرد طبيعي آن مي‌شوند.
جنس Phthalates : فتالات‌ها يکي ديگر از عوامل آسيب‌رسان به بدن هستند.
جنس PBA: اين ترکيب‌ها به اسم «بيسفنول-A» هم معروف هستند. استفاده نابه‌جا از ظرف‌هاي تهيه شده از اين ترکيب باعث ايجاد اختلال در ترشح هورمون‌ها به ويژه در زنان مي‌شود.
جنس PVC: ظرف‌هاي تهيه شده از نوع پليمر، معمولا در بسته‌بندي موادغذايي استفاده مي‌شوند. اگر نوع غذاي انتخاب شده در بسته‌بندي مناسب با ساختار اين جنس پلاستيک نباشد، باز هم بحث مهاجرت ترکيب‌هاي اين پلاستيک به داخل بسته پيش مي‌آيد. مهاجرت اين ترکيب‌ها زمينه‌ساز اختلال در رشد مغزي نوزاد، اختلال متابوليک و ايجاد اضافه وزن و کاهش غيرعادي ترشح هورمون تستسترون در کودکان و بزرگسالان مي‌شود. اين نوع ظرف‌ها ذرات نامناسبي شامل سرب، کادميوم، جيوه و دي‌اتيلن هگزا فسفات را به داخل غذا منتقل مي‌کنند.
جنس PET: استفاده نادرست از اين ظرف‌ها يعني ظرف‌هاي توليد شده از ترکيب «پلي‌اتيلن ترفتالات» باعث مهاجرت ترکيب‌هاي نامناسبي به نام « استالدئيد» در مواد غذايي و نوشيدني‌ها مي‌شود. اين ترکيب زمينه‌ساز ابتلا به انواع سرطان‌هاست.
جنس PS : استفاده نادرست از ظرف‌هايي که ماده اصلي آنها «پلي‌استايرن» است موادي به داخل خوراکي‌ها انتقال مي‌دهند که زمينه‌ساز آسيب به دستگاه عصبي است.
آسيب، مهاجرت را تشديد مي‌کند!
چه حسي داريد وقتي به ظرف پلاستيکي يا چاقويي که دسته آن پوسته پوسته شده و تغيير رنگ داده، دست مي‌زنيد؟ اصلا دوست داريد داخل چنين ظرفي غذا، ماست يا سالادتان را نگهداري کنيد؟ ظرف‌هاي پلاستيکي اگر به چنين حال و روزي بيفتد، نه تنها ظاهر زشتي داشته بلکه مشکلاتي هم به همراه خواهند داشت.
مهاجرت ترکيب‌هاي نامناسب اين مواد پلاستيکي زماني شديدتر است که موادغذايي اولا نامناسب انتخاب‌شده و دوم ديگر اينكه گرم باشند. در اين شرايط سرعت مهاجرت ترکيب اين پلاستيک‌ها به داخل غذا، 55 دقيقه زودتر اتفاق مي‌افتد.
آسيب
هرگونه خراش، ترک و پوسته در ظرف‌هاي پلاستيکي، زمينه را براي مهاجرت اين ترکيب‌هاي مضر به داخل غذا بيشتر مي‌کند. بنابراين به محض مشاهده هرگونه آسيب، ظرف مورد نظر را دور بيندازيد.
حرارت گرم
اگر ظرف غذايي در مقابل حرارت مقاوم نباشد، با قرار گرفتن درمعرض حرارت، ساختار آن تغيير کرده و بار ديگر بحث مهاجرت مواد تشکيل‌دهنده ظرف‌ها به داخل بسته پيش مي‌آيد.
درست قالب‌گيري کنيد!
شست‌وشوي نامناسب
اگر اين ظرف‌ها داخل ماشين ظرفشويي قرار گيرند، به دليل حرارت آب و استفاده از مواد شوينده خاص، بيشتر از زماني که با ابر و ماده شوينده معمولي شسته مي‌شوند، آسيب خواهند ديد. آسيب آنها زمينه را براي مهاجرت مواد تشکيل‌دهنده آنها به داخل غذاها، فراهم مي‌کند.
بنابراين حتما با توجه به علامتي که به آن اشاره شد، وضعيت ظرف را بررسي کرده و درصورتي که علامت امکان شست‌وشو با ماشين ظرفشويي وجود داشت، ظرف را داخل اين دستگاه قرار دهيد.
دماي سرد
بعضي از ظرف‌ها ويژه نگهداري موادغذايي در فريزر يا يخدان ماشين نيستند. بنابراين اگر داخل اين ظرف‌ها خوراکي يا نوشيدني ريخته و آنها را در شرايط سرماي فريزر يا يخدان قرار دهيد، باز هم بحث مهاجرت ترکيب اين پليمرها به داخل ماده غذايي مطرح است. بنابراين به اين نکته نيز دقت کنيد.
سرويس قابلمه